Instalacja gazów o przeznaczeniu medycznym podlegają ścisłym normom i określonym zasadom, które gwarantują pełne bezpieczeństwo. Montaż tego typu instalacji wymaga szerokiej wiedzy i doświadczenie. Nie ma tutaj miejsca na błędy, ponieważ na szali jest ludzkie zdrowie, a nawet życie.
Gazy medyczne – rodzaje i zastosowanie.
Gazy medyczne mają szeroki wachlarz zastosowań – począwszy od zabiegów medycznych, poprzez diagnostykę i badania laboratoryjne, skończywszy na przechowywaniu organów czy płynów ustrojowych. Zazwyczaj jednak instalacja gazów medycznych służy przy procesach anestezjologicznych.
Gazy medyczne wykorzystywane w medycynie to:
- tlen medyczny – używany w czasie resuscytacji i komorach hiperbarycznych; wspomaga proces oddychania i wentylacji płuc,
- sprężone powietrze medyczne – gaz techniczny, który stanowi mieszaninę gazów, którą wykorzystuje się jako napęd sprzętów medycznych oraz jako nośnik wziewnych anestetyków,
- podtlenek azotu – popularny anestetyk, wykorzystywany w znieczuleniu ogólnym o działaniu przeciwbólowym; w połączeniu z tlenem stosowany jako sedacja wziewna,
- medyczny dwutlenek węgla – wykorzystywany w przebiegu zabiegów laparoskopowych, endoskopowych i artroskopowych,
- tlenek azotu – stosowany w procesie leczenia wcześniaków w postaci wziewnej celem rozszerzenia naczyń krwionośnych w płucach.
Instalacja gazów medycznych – przepisy prawne.
Zgodnie z ustawą z dnia 11 września 2015 roku o wyrobach medycznych, systemy instalacyjne muszą składać się ze źródła zasilania, dzięki któremu gazy medyczne będą rozprowadzane przez wyspecjalizowany system rurociągów do odpowiednich jednostek zasilających. Wszystkie elementy systemu zaliczają się do wyrobów medycznych odpowiednich klas.
Kompletne systemy włącznie z agregatami próżniowymi i systemami redukcyjnymi gazów sprężonych jako odrębne wyroby przeznaczenia medycznego, muszą spełniać wszystkim wymaganiom stawianym przez zharmonizowaną normę PN-EN ISO 7396-1:2016.
Według obowiązujących przepisów instalacja gazów medycznych musi być wyposażona w system sygnalizacji o normalnym trybie pracy oraz stanach alarmowych. Dodatkowo maszynownia próżni i sprężonego powietrza medycznego musi posiadać układ sterowania, zapewniający całkowicie bezobsługową pracę oraz stały nadzór techniczny.
Źródła gazów medycznych, czyli skąd się bierze tlen?
Główne źródła gazów medycznych, dzieli się ze względu na system zasilania:
- tlen medyczny – zbiorniki kriogeniczne, stacjonarne generatory tlenu 93% i rozprężanie butlowe,
- sprężone powietrze – system specjalistycznych sprężarek oraz układów oczyszczania,
- sprężony podtlenek azotu, dwutlenek węgla – są rozprężane bezpośrednio z butli,
- próżnia – składa się z pomp próżniowych znajdujących się wewnątrz agregatu.
Oprócz tego każdy układ bez względu na wielkość obiektu musi posiadać trzy źródła: podstawowe, awaryjne i rezerwowe, które mają możliwość automatycznego przełączania z jednego źródła na inne w przypadku takiej konieczności.
Bezpieczeństwo instalacji gazów medycznych.
Na bezpieczeństwo instalacji wpływają trzy główne czynniki: restrykcyjne normy, kompetencje grupy wykonawczej oraz pamiętanie o prawidłowym serwisowaniu systemów. Wszystkie prace konserwatorskie powinny zostać umieszczone w księgach przeglądów zgodnie z obowiązującym rozporządzeniem.
Źródło: Producent sprzętu medycznego – INMED Karczewscy
